Leren van de vrieskou?
Brrr…Vrieskou?
Het wordt steeds donkerder en kouder de komende dagen. Iets waar veel mensen soms over klagen. Die hebben liever het hele jaar door warmte en licht. We zetten daarom de kerstverlichting overal buiten aan en kruipen bij de warme kachel. December barst van de feesten en bijeenkomsten. Het tegenovergestelde van wat de natuur doet. Die kiest voor rust en stilte. Zou dat de reden zijn van de vele ziektes in de vakantie en burn-outs die juist in deze periodes opspelen?
Maar waarom zijn die vrieskou en donker nu zo nodig?
De magie van vrieskou
De natuur schept geen overbodige zaken. Kou en donker lijken en voelen misschien hard en genadeloos, maar het spelen een cruciale rol in de natuurlijke cyclus.
Denk bijvoorbeeld aan boerenkool: Door de vorst stijgt het suikergehalte in je boerenkool, wat zorgt voor een zachtere en zoetere smaak. Maar ook sommige zaden hebben die koudeprikkels nodig. De vorst kan hun beschermende omhulsel breken en helpt hen daardoor beter ontkiemen, zoals bijvoorbeeld de eik of esdoorn.
Remmen van ziekten
De winterse vrieskou helpt de natuur om even op adem te komen en ziekteverwekkers of insectenplagen in balans te houden. Veel schadelijke organismen overleven de kou niet, wat voorkomt dat ze zich explosief vermenigvuldigen in het voorjaar.
Een snelle groei in je bedrijf of organisatie zorgt ook dat bepaalde niet wenselijke processen meegroeien, of duidelijker worden. Het is goed af en toe stil te staan en tijd te nemen die ongewenste zaken te beperken.
Winters snoeien
Veel bomen en struiken worden juist in de winter gesnoeid. Dit lijkt rigoureus, maar door takken terug te snoeien, kan de plant in het voorjaar sterker en gezonder groeien. Onnodige energieverspilling aan dode of zwakke takken wordt voorkomen.
Een projectleider in de ICT merkte dat haar team overweldigd raakte door te veel projecten tegelijk. Er ontstond stress en inefficiënt werken omdat alles tegelijk ‘af’ moest. Ze koos ervoor om het aantal projecten terug te brengen en prioriteiten te stellen. Door die ‘snoei’ werd de focus op enkele essentiële projecten gelegd. Dit gaf het team meer duidelijkheid en energie, waardoor ze efficiënter werkten en het werkplezier weer toenam.
Voedingstoffen behouden
Wanneer water in de grond bevriest, zet het uit. Dit proces veroorzaakt kleine scheurtjes in de bodem en stenen, waardoor voedingsstoffen en lucht de grond beter kunnen binnendringen. Deze verstoring creëert daardoor ruimte voor nieuwe groei en vruchtbaarheid in het voorjaar. De vorst zorgt er ook voor dat voedingsstoffen beter in de bodem worden vastgehouden, wat essentieel is voor de groei van planten in het nieuwe seizoen. Daarom is het een ideale tijd om je wortels naar die voedingstoffen uit te breiden.
Een leidinggevende van een zelfsturend team merkte dat de samenwerking tussen teamleden vastliep. Ze besloot een kritische reflectiesessie te organiseren, waarbij ze open gesprekken stimuleerde over wat niet goed ging. Hoewel het ongemakkelijk was, bracht dit ‘scheuren’ in oude gewoonten en gaf het ruimte voor nieuwe ideeën en betere methoden. Na het eerste ongemak om zaken naar elkaar uit te spreken voelden teamleden zich uiteindelijk meer gehoord, wat de samenwerking en resultaten verbeterde.
Weerstand verhogen
Koud douchen of koude baden activeren je immuunsysteem en vergroten daardoor je weerstand. Lekker binnen zitten bij de kachel, maakt je juist vatbaarder voor ziekten. En nee, je wordt niet ziek van de kou, maar van bacteriën en virussen die je weerstand overwinnen. Je weerstand moet af en toe getraind worden en kou is daarvoor een prima hulpmiddel.
Leer van anti-fragiliteit
Dit principe wordt ook wel anti-fragiliteit genoemd. Een ei moet breken om een kuiken te worden, je weerstand vergroot door blootstelling aan kou en ziektekiemen. Spierpijn na een training zorgt voor sterkere spieren. Net zoals zaden een beschermend omhulsel hebben, dat doorbroken moet worden, om hun kwetsbare kiem te laten zien, kun jij je kwetsbaarheid tonen als een krachtbron. Moeilijke momenten maken je uiteindelijk sterker. Dat geldt ook voor je organisatie. Door tegenslag wordt je sterker en creatiever, uitgedaagd om anders te denken! Schrik er dus niet van, maar leer er van.
Donker als beschermende wieg
Donker heeft in de natuur heeft een rustgevende en beschermende functie. Denk aan je eigen slaap. Door het donker wordt melatonine aangemaakt en kan je systeem tot rust komen. In je slaap herstelt je lichaam zich. In de winter rusten bomen en planten uit. Hun groei is naar binnen gericht, de wortels verdiepen zich om sterker te worden voor het volgende seizoen. Ook diverse dieren gaan in winterslaap. Deze fase van stilte en rust bespaart energie en zorgt voor overleving in moeilijke tijden. Nachtelijke ecosystemen worden actief. Het donker biedt veiligheid en kalmte voor nachtdieren en voorkomt overbelasting van het ecosysteem. Onze 24 uurs economie, doet hieraan weinig recht.
Vrieskou en donker als bondgenoot
Kou en donker zijn dus geen vijanden, maar juist je bondgenoten in groei. De natuur laat ons zien dat de combinatie kwetsbaarheid, rust en ongemak de bouwstenen zijn voor krachtig en evenwichtig werken en leven.
- Zogenaamde harde omstandigheden zijn nodig zijn om sterker of beter voorbereid te worden op groei en bloei. Daar moet je dus als leider niet van schrikken, of je tegen verzetten, maar er gebruik van maken en van leren met je team.
- Omarm het ongemak: Probeer eens koud te douchen. Het versterkt je weerstand en leert je omgaan met ongemakkelijke situaties. Negatieve zaken vermijden geeft juist meer stress!
- In jouw eigen leven kun je de kracht van stilte en rust benutten. Tijd nemen om ‘naar binnen te keren’ helpt je herstellen, reflecteren en klaarmaken voor nieuwe uitdagingen.
- Zoek rust in het donker: Zet ‘s avonds eens vaker je telefoon of andere schermen uit en geniet van echte duisternis. Loop `s avonds eens een blokje om. Dit helpt je beter slapen en vermindert je stressgevoelens.
- Leer van de anti-fragiliteit: Moeilijke momenten maken je uiteindelijk sterker. En nee, het moet niet alleen maar bikkelen zijn. Er komt ook altijd weer een periode van bloei en genieten aan. De natuur kiest voor een balans. Na 21 december wordt het weer steeds meer licht 😉
Laat de vrieskou en het donker in jouw leven een inspiratie zijn om jezelf te ontwikkelen, grenzen te verleggen en rust te vinden wanneer dat nodig is. Zoals boerenkool zoeter wordt door de vrieskou, word jij een beter leider als je meer kou en donker toe kunt laten en niet wegloopt voor de minder leuke zaken.
Wil je leren hoe je met meer veerkracht en balans kunt leven, geïnspireerd door de natuur? Ontdek hoe natuurlijk leiderschap je helpt om steviger in je schoenen te staan, zelfs tijdens de koudste en donkerste dagen. 🌿
Mijn leiderschapstraject is er speciaal voor geschreven.
Meer info vind je hier Als jij wilt groeien in natuurlijk leiderschap, als ondernemer of in je leidingevende rol. Ook als je (nog) geen leider bent, leer je waardevolle basisprincipes om je functie goed uit te oefenen.
Natuurlijke groet,
Lia