Een maankalender voor je leiderschap?
Op mijn rondreis door Nieuw Zeeland kwam ik aanraking met de Maramataka, de maankalender van de Maori. Een eeuwenoude kalender. Meegenomen door de leiders van de 6 stammen op hun originele reis vanuit Polenesië naar hun nieuwe land, Nieuw Zeeland.
Door goed te kijken naar hun nieuwe omgeving pasten ze de Maramataka aan en ontdekten welke dagen goed waren voor bepaalde activiteiten en wat je niet moest doen.
De Maramataka heeft geen maanden, maar bestaat uit periodes variërend van 28-29,5 dagen, die elk starten of eindigen bij een bepaald “teken”. Zo start men in het nieuwe jaar als het sterrenbeeld Pleiaden zichtbaar wordt. Op het Noorder en Zuidereiland hebben ze elk hun eigen aangepaste versie omdat je niet altijd dezelfde sterrenstand ziet. Zo begint Matariki soms ook als Rigel uit het sterrenbeeld Orion zichtbaar is.
Feest
Er is dan een groot (winter)feest, Matariki, waarbij men samenkomt met familie en vrienden, de overledenen en voorouders herdenkt, terugkijkt naar vorig jaar en vooruitblikt. Het eten verzameld in de voorraadkamers wordt gedeeld, een moment met spelletjes en gezelligheid rondom het kampvuur.
Daarna volgen 12 perioden waarbij per dag wordt aangegeven wat de beste periode is om iets te doen. Maori leven van vissen en verbouwen van groente, vooral de zoete aardappel. Zo is de volle maan, Rakanui goed voor vissen en geeft een overvloedige oogst, maar is het slecht om paling te vangen.
Energie bewaken?
Er zijn dagen met lage energie op de donkerste nacht. Op die dag wordt je geadviseerd te rusten of kalme activiteiten te doen. Het zijn goede visdagen, maar ook word je gewaarschuwd voor de snel veranderende wind als je het water op gaat. Er zijn dagen om te planten, dagen om te oogsten, of vruchten en noten te verzamelen. Maar ook dagen om de grond en de visstand rust te geven. Zo raakte de grond en visstand niet uitgeput.
De Maratamaka vertelt zelfs op welke dagen er hoge en lage
energie heerst en zelfs hoe dat jouw gemoedsrust beïnvloedt. Ja die maan doet
wat met je! Zo is er Oturu met hoge
energie, een goede dag om besluiten te nemen, Rakanui is een goede dag om grote
bijeenkomsten te houden. Dagen met stijgende energie goed om je taken af te
maken of nieuwe dingen te proberen
Tamatea a Ngana heeft een onvoorspelbare
energie en grote bijeenkomsten of grote besluiten worden afgeraden. Bij Tamatea
a Hotu, moet je geduld betrachten. Tamatea a Io gaat over focussen op jezelf.
Mooi verhaal, Lia, hoor ik je denken. Wat moet ik daar nu mee als modern leider? Ik ben geen boer of visser, maar werk in een organisaties, waar we diensten leveren en producten maken.
Moderne leiders
Ik werd me toen ik de Maramataka zag, weer bewust van hoe weinig circulair we denken en werken. Elke dag wordt er dezelfde input en resultaten verwacht van jezelf en je medewerkers. Terwijl er echt dagen en periodes in een maand en jaar zijn dat er minder energie is. De maan is krachtig genoeg om de waterspiegel in zeeën meters te beïnvloedden, en werkt ook in op ons celniveau. Alhoewel we dat niet altijd bewust zijn.
Uitrust-tijd
In onze 7×24 uurs-maatschappij is er weinig uitrusttijd voor mens en natuur. We putten de aarde uit en moeten hem aanvullen met allerlei meststoffen. We moeten ons zelf aanvullen met vitaminepreparaten, soms alcohol en drugs om ons “weer op te laden”. Het kunstlicht maakt de productie hoger. Social media en tv-schermen vergrootten onze denkwereld. Maar kunstlicht verstoort ook ons natuurlijk bioritme. Wist je dat voor pootaarde voor je tuinplanten hele stukken veen in het buitenland worden vernietigd? Het ontstaan van dat veen kost veel meer tijd dan nodig is het te vernietigen en de kans op herstel is zeer klein, zeker op de korte termijn. We vernietigen oerwoud voor palmolieplantages. Uiteindelijk put dat ons en de aarde verder uit. Burn-out en psychisch verzuim geven niet voor niets de grootste ziektemeldingen!
Terugblik
Daarom voor jou een vraag: Hoe zorg jij dat je weer oplaadt in je week/ maand? Van wie moet je altijd doorgaan? Sleep jij je vrijdag vermoeid naar huis en is het weekend net genoeg om bij te laden? Dat is roofbouw op lange termijn.
Kijk deze maand (of week) eens naar jezelf. Op welke dagen ben je het meest energiek? Probeer dan je grote projecten te plannen. En als je naar je dag kijkt wanneer ben je het actiefst? Plan dan je vergaderingen en belangrijke afspraken. De “maandag-auto” is berucht met veel fouten, wanneer maak jij veel fouten, ben je niet scherp. Doe dan routine zaken die weinig energie kosten.
Goed naar jezelf kijken en weten wat je wel of niet kunt maakt je een beter leider. Zo kun je een eigen werkritme kiezen dat meer recht doet aan jezelf, je energie. Zo word je productiever en voel je je energieker na die week.
Jezelf leiden
En mogen jouw medewerkers ook een keer een “off”-dag hebben. Weet je wanneer zij het energiekst zijn in hun dag en week? Plan dan de vergaderingen of start dan een nieuw plan.
Nu denk je misschien, dat kan toch nooit! Ik zie echter veel nieuwe start-ups zo werken. Waar mensen hun eigen werktijden kiezen, waar werkplezier eraf straalt en weinig ziekteverzuim is. Kijk eens in jouw organisatie wat er wel mogelijk is, maak eens een eerste stap.
Wil je hier hulp bij, of eens verder over sparren dan hoor ik het graag.
Natuurlijke groet,
Lia
