Gehaast, moe en gestresst

Mark komt 10 minuten te laat en gehaast binnengerend, zijn telefoon nog aan zijn oor. “Ja, ja, komt goed, regel ik”, hoor ik hem zeggen en hij hangt op. Met een diepe zucht gaat hij zitten. Zo gaat het nu al weken, zegt hij. Ik bestel wat te drinken en laat hem praten. Het is een spraakwaterval over het project dat niet loopt, mensen die niet gemotiveerd zijn. Hij ziet er moe en gespannen uit. En hoe gaat het met jou vraag ik? Ja druk, en weer begint er een heel verhaal. En nog eens stel ik de vraag: hoe gaat het nu met jou? Na nog 2 verhalen stel ik dezelfde vraag en Mark antwoordt iets geïrriteerd, “dat vertel ik net, druk!”. Ik zeg hem” ja, ik hoor dat je veel doet en druk bent, maar ik hoor niets over jou, hoe is het nu met Mark zelf?”. Dan wordt het even stil. Ja, gewoon een beetje moe, maar er is ook zo veel te doen. Dat hoort erbij geeft hij aan. Is dat echt zo, vraag ik?

Hoort moe zijn bij je werk als leider?

Als ik Mark verder vraag, vertelt hij dat hij slecht slaapt de laatste tijd en veel piekert. Zijn baas en medewerkers willen van alles en ze verwachten dat hij het oplost. Dan heeft hij een oplossing, en dan wil zijn baas dat niet of protesteren medewerkers weer. Het moet allemaal wel goed gaan. Dan gaat hij er maar uit en schrijft wat zaken op, werkt vast een nieuw plan uit.

Ik nodig Mark uit om na de koffie te gaan wandelen en bewust te worden van wat hij nu allemaal voelt. Door een loopoefening wordt hij zich bewust dat hij last van zijn rug en schouders heeft. Niet verwonderlijk als je alles in je eentje draagt. Ook dat hij erg moe is en eigenlijk rust wil, stoppen met dat gepieker. Maar meteen volgt: “dat kan toch niet”. Ik liet Mark zien dat het ook anders kan.

Piekeren is misbruik maken van je verbeeldingskracht

Piekeren ontstaat vaak als je controle wilt hebben of vasthouden. Je voelt je vaak machteloos, vaak zit er een angst onder, b.v. niet goed genoeg te zijn. Dat is een negatieve emotie en vanuit die energie ga je ook zaken inkleuren en waarnemen. Je neemt dan jouw voorstelling van de situatie voor waar aan en vult zaken in voor een ander. Soms waren er ontwikkelingen op andere afdelingen waardoor plannen moesten worden bijgesteld en was al het piekerwerk van Mark voor niets geweest. Of viel het eigenlijk wel mee met die ene collega die een presentatie moest geven. Weer een nacht slaap verpest. Wat kun je dan wel doen?

Zet je piekerhoofd stil.

Door te denken “ik wil niet piekeren”, blijf je het doen. Je activeert juist piekeren. Onze hersenen kennen het woordje “niet” niet. Je weet wel, denk niet aan de roze olifant. Wat wel goed helpt, is je hoofd afleiden. Dat kan door te focussen op je ademhaling of je lichaam. Daar zijn diverse (korte) oefeningen voor en die heb ik Mark gegeven. Hij merkte al na enkele minuten in het bos dat zijn hoofd lichter werd en zijn lichaam minder zwaar. De rust die dat gaf. In het begin had hij mijn begeleiding nodig, later kon hij dit zelfstandig toepassen. Zowel op het werk als thuis.

Positief denken

Piekeren is niets anders dan een reeks (vervelende) gedachten die zich steeds herhalen. Wat als dit misgaat of … Ja, er kan van alles misgaan, maar ook van alles goed!

Leer andere, meer positieve scenario`s te bedenken. Bedenk wie er mee gaat werken, wat er wel mogelijk is. Door na te denken over alles wat goed zou gaan, merkte Mark dat hijzelf zich een stuk beter voelde, dingen minder zwaar werden, zelfs leuker. De kans dat de dingen daadwerkelijk ook goedgaan, neemt toe omdat je het in je hersenen al ‘gerepeteerd’ hebt. Je straalt vertrouwen uit. Dit heet ook wel de self fulfilling prophecy.

Probeer niet van het ergste uit te gaan. Wat schiet je ermee op? Als je denkt dat alles goed komt, slaap je lekker, houd je energie over en voel je je fijn. Als het dan tóch mis gaat, heb je dan de energie om het probleem zo goed mogelijk oplossen en vervolgens verder gaan met je leven.

De toekomst blijft onvoorspelbaar

Dat laat de natuur ook zien. Je kunt wel iets zaaien, maar je weet nooit precies welk weer het precies wordt, of een zaadje voldoende kiemkracht heeft, of de grond vruchtbaar genoeg is. Dat geldt bij zo’n project ook. Dus heeft piekeren en alles vooraf uitstippelen geen zin.

Mark dacht dat hij voor alle zaken verantwoordelijk was, maar had slechts beperkte invloed. Hoe waarschijnlijk een scenario in zijn hoofd ook leek, de toekomst liet zich moeilijk voorspellen. Hij is afhankelijk van zijn medewerkers en collega`s waarbij niet iedereen dezelfde vaardigheden en kennis heeft. Maar in plaats het allemaal alleen te doen en de weg uit te stippelen, kun je het ook samen doen, een gezamenlijk groeiproces maken. Dat is hij gaan proberen.

Mark maakte zich vaak voor niets druk, en door het probleem bespreekbaar te maken, zijn zorgen te delen, konden medewerkers ook meedenken. En vaak waren er oplossingen waar Mark met zijn drukke (en soms negatieve) piekerhoofd helemaal niet aan had gedacht.

Wat is van jou?

Piekeren doe je vaak in situaties waarin je je machteloos voelt, zonder controle. Bedenk eens of je überhaupt invloed hebt op de situatie waar je over piekert. Samen met Mark maakte ik een lijstje en keken naar zijn invloed. Zodra we ontdekten wat het probleem nu precies was, kon hij een stap richting een oplossing zetten.

Toen Mark weer het gevoel kreeg, dat hij de situatie in eigen hand had, ging hij minder piekeren. En hier hoort ook het punt bij: laat los en maak je niet druk over dingen die je niet kunt veranderen. Mark ontdekte dat veel zaken helemaal niet zijn probleem waren en bij de directie lagen of verantwoordelijkheid van de medewerkers. Door het daar neer te legen, kreeg hij rust in zijn hoofd. Zo kreeg Mark langzaam een deel van de controle terug, en voelde zich een stuk beter.

Nog wat andere algemene tips;

  • Ga wat doen: buiten wandelen, sporten, de afwas, een warme douche, tuinieren. Dat ontstrest, ontspant en leidt je af.
  • Visualiseer voor het slapen. Denk aan een fijn moment of mooie plek terug waar je gelukkig was. Een mooie vakantie, zonsondergang, etc.
  • Soms kun je niet meteen stoppen met piekeren. Geef jezelf dan toestemming elke dag 15-30 minuten te piekeren en noteer waarover je piekert.
  • Relativeer je piekergedachtes. Je bent namelijk niet je gedachten, maar hebt ze. Door dit te herinneren, creëer je rust en ruimte en voel je je meer jezelf.

Mark is meer gaan wandelen met zijn hond, leerde door de oefeningen zijn hoofd stil te zetten en samen met zijn team open en positief naar de toekomst te krijgen. Hij slaapt weer goed en heeft plezier in het project.

Wil jij dat eindeloze nachten piekeren inruilen voor helpende gedachten en een goede nachtrust? Oefeningen krijgen om jouw leven en werk met plezier in te richten? Ik help je graag. De natuur is daarbij een inspiratie en rustbron.

Ik ga graag met je in gesprek hoe ik je kan helpen

Informatie leiderschap-scan

Natuurlijke groet,

Lia van Loo