Geheimhouding lijkt vertrouwen te bieden, maar soms is het een teken van een slechte werksfeer en zet je jezelf als leider juist vast in de situatie. Ik geef je 4 tips hoe het anders kan.
“Ik wil het je wel vertellen, als het maar tussen ons blijft”.
Medewerker Joris zit duidelijk al een tijdje iets dwars en hij wil dat melden bij Marieke de coach van het zelfsturend team. Hij moet er niet aan denken dat bekend wordt bij dat hij dit heeft gedeeld, dat doe je niet in dit team. “Je verklikt een ander niet. Wij lossen onze eigen zaakjes op”.
Marieke is blij dat hij haar in vertrouwen neemt, het loopt al langer niet fijn in dit team en gaat akkoord met geheimhouding. Joris haalt opgelucht adem en vertelt: een collega neemt regelmatig spullen, kantoor- en verpleegmaterialen, mee van de werkvloer. Hij komt ook vaak te laat om zijn diensten over te nemen. Joris heeft er wel eens wat van gezegd. Maar ja, de collega is erg populair. Lacht het weg en komt er steeds mee weg, niemand zegt er echt wat van. Ja, er worden soms grapjes over gemaakt.
Joris is blij dat hij zijn verhaal heeft kunnen doen en ook dat Marieke dit voor zich zal houden. Opgelucht loopt hij het kantoor weer uit. En daar zit Marieke.
Wat zou jij doen als je Joris sprak?
Vertrouwen als compliment?
Soms zijn mensen gevleid omdat iemand zoals Joris ze in vertrouwen neemt, je krijgt informatie vanuit het team, waar je iets mee kunt. Maar is dat wel zo?
Natuurlijk wil je wilt laagdrempelig zijn en medewerkers het gevoel geven dat je er voor hen bent: jouw deur staat altijd open. Dat een medewerker jou iets toevertrouwt, voelt soms als compliment. Goed voor jouw ego, en dat van Joris, die het toch deelt met jou en “er iets gedaan heeft”.
Belofte maakt schuld
Beloven dat je een geheim zult bewaren, zet je vast in je keuzes. Je weet vooraf nooit wat het verhaal is. Als het iets met grote gevolgen is voor jouw team of de organisatie, kom je in een spagaat. Want wat nu? Je belofte en het vertrouwen van Joris verbreken en het geheim opengooien? Of afwachten en de ongewenste situatie laten voortbestaan? Misschien hopend dat je zelf signalen gaat ontdekken om het gesprek aan te gaan.
Je maakt jezelf ook kwetsbaar. Als je toezegt een geheim te bewaren, ben je loyaal aan de één (in het voorbeeld is Marieke loyaal aan Joris) en dus niet aan de ander (Marieke is niet loyaal aan het team en de organisatie). Je bent niet meer vrij om vanuit jouw functie, de beide belangen af te wegen en je verantwoordelijkheid te nemen.
Geheimen gaan over onveiligheid
Als er één geheim is, zijn er vaak meer. Het ontbreekt dan aan transparante communicatie in het team. Onuitgesproken verwachtingen, machtsspelletjes spelen vaak een rol. Mensen durven zaken niet te benoemen. “Wij zijn een heel open team”, maar ik durf niet te benoemen dat collega X dit of dat doet, want dan wordt hij boos op mij” Of dan krijg ik steeds de diensten die niemand wil, of….
Joris en ook zijn andere collega`s voelen zich niet sterk genoeg de betreffende collega aan te spreken. Misschien ontbreekt het aan vaardigheden, die kun je hen aanleren, of samen het gesprek aangaan. Maar mijn ervaring is dat ze vaak precies weten wat ze willen zeggen, het alleen niet durven. Omdat ze zich te jong, te oud, te onervaren, etc. voelen. Om te voorkomen dat we afgewezen worden, doen we liever mee met geheimhouding, dan het risico lopen om buitengesloten te worden.
Marieke maakt zichzelf kwetsbaar. Ga ervan uit dat een geheim niet onder vier ogen blijft. Driekwart van alle gedeelde geheimen komt uit, blijkt uit onderzoek. Dan komt het als een boemerang terug bij haar, want het vertrouwen van Joris wordt geschonden. Iets wat ook een weerslag heeft op het toekomstig vertrouwen van teamleden in haar.
Omgaan met geheimen?
- Beloof niet wat je niet waar kunt maken. Soms zul je wel iets moeten delen binnen je organisatie of het team. Bespreek dan samen hoe je dat doet. Kijk hoe je iemand kunt beschermen.
- Vraag je (samen) af waarom dit geheim bestaat? Is er iets mis in de werksfeer? Is het niet beter om het gewoon aan te kaarten als er wel echt iets aan het geheim te doen is? Wat is de winst van het team dit zo te houden?
- Wees zelf open en transparant. Geef mensen feedback op hun gedrag en vraag ook zelf feedback. Goed voorbeeld doet goed volgen.
- Werk in het team aan een sfeer van vertrouwen en samenwerking zodat alles in het team bespreekbaar is. Vooral door open vragen stellen kun je veel zaken bespreekbaar krijgen.
Ik wens je heel veel succes.
Heb je nog vragen hoe je met een zelfsturend team aan de slag kunt? Hoe je die communicatie kunt verbeteren? Ik help je graag.
Informatie gesprekNeem eens contact op voor een vrijblijvend gesprek.
Natuurlijke groet
Lia
