Gebruik de winter in je leiderschap en blijf gezond

Winter vol stilte

Ik ben helemaal klaar met deze winter, riep Johan uit. “Alleen maar kou en regen. Er gebeurt helemaal niets hier! Wat kan ik daar nu van leren?”

Stressvol bestaan

Johan is ruim 10 jaar manager van een GGZ-instelling. We liepen samen in de natuur omdat hij tegen een burn-out aan zat. Johan is het type niet praten, maar doen. Altijd vol plannen, ook `s avond en in het weekend druk. Met een groot hart voor zijn mensen op de werkvloer. “Want daar moet het gebeuren!” Na een drukke tijd met 2 reorganisaties, merkte Johan dat hij het werkplezier kwijt was. Hij was moe en geïrriteerd, had nergens zin in en alles voelde als moeten. Zelfs een weekend weg met het gezin was hem teveel. “Het liefst doe ik niets meer”.

Winter in rust

Nou daar is precies de winter voor, vertelde ik hem. De winter is de tijd dat de natuur tot rust komt, en nieuwe energie opbouwt. En nee, daar zie je soms niets van. Veel gebeurt ondergronds waar knollen zich voeden. De eerste knoppen groeien langzaam al aan de bomen. Kijk maar eens goed om je heen. Alles wacht op de komende warmte van de lentezon om een groeispurt te maken.

En net zoals de bomen bladeren krijgen, vruchten dragen en loslaten; zo doorloopt ieder mens en ieder project bepaalde fases.

Leer circulair denken

In jouw mensenleven en in je plannen zie je dezelfde beweging als in de natuur.

Er is een begin, een geboorte, dat gevolgd wordt door groei, de expansie, de lente
Dan wordt een punt van volle wasdom en overdaad bereikt, de zomer
Daar volgt het vrucht dragen op. En daarna de beweging van het loslaten, de herfst
Met als eindpunt de winterse verstilling

Het is een continue cirkelbeweging. Het mooie van een cirkel is dat er geen begin en geen einde is. Elke plek is daar even goed. Er zijn geen tegenstellingen en alles is verbonden. Elk van de seizoenen heeft zijn eigen waarde.

Gebruik alle seizoenen

Bij alle natuurvolken blijkt het omgaan met de steeds veranderende omstandigheden en de daarbij behorende seizoenen een belangrijk punt. Door hun verbinding met de natuur is hun leefritme op die seizoenen aangepast. Tegenwoordig staan wij echter zelden stil bij de herfst- en winterfase.

Moderne leiders denken vaak meer rechtlijnig. Ze denken in lineair opgaande succeslijnen, de mythe van de eeuwige groei geldt. Als modern leider moet je altijd maar succesvol zijn, steeds leveren. Je wordt gevraagd steeds te bloeien.

Maar dat is niet mogelijk.

Je kunt niet van zomer naar zomer springen!

Er wordt in deze ratrace vaak geen tijd genomen om rust te nemen volgens de winter of om goed afscheid te nemen van een project of persoon zoals de herfst. We nemen de tijd niet om de vruchten te genieten. Het is vaak meteen weer door naar de nieuwe lente en zomer.

Dat had Johan in alle hectiek ook gedaan. Met als gevolg zijn uitputting en futloosheid. “Ik ken mezelf zo helemaal niet.”

Johan heeft stukken van de cirkel overgeslagen. Daarmee is hij de verbinding met de ander, zijn gezin en personeel kwijtgeraakt. Maar nog veel erger. Hij is voorbij aan zijn eigen natuur gegaan, en is zichzelf kwijt. Dit is vaak een sluipend proces, waarbij je “ineens” merkt dat je niet verder kunt.

Leren van de winter

Johan ontdekte dat de winter voor hem een mooie boodschap had. Dat stilstaan ontzettend belangrijk is. Het geeft je juist voeding en nieuwe kracht voordat je aan het volgende project begint. Neem daar tijd voor!

Door even echt stil te staan kun je in beter evenwicht je werk uitvoeren en beter je balans bewaren in plaats van jezelf uit te putten. En ja, dat voelt soms als “niets” doen. Het gaat juist om innerlijk werk, niet altijd zichtbaar aan de buitenzijde, maar zeer noodzakelijk om goed een nieuwe stap te maken.

Met de seizoenen als leidraad kreeg Johan weer grip op zichzelf en leerde hij meer naar zijn eigen natuur luisteren. Soms een succes te vieren, soms afscheid nemen van zaken die hem niet meer dienen en vooral door regelmatig stil te staan.