‘Nog even doorbijten’, een uitspraak die ik veel hoor de laatste tijd. Een nare overtuiging bij veel mensen is dat hard werken goed is en erbij hoort, vooral voor een leider. Even de tanden op elkaar en doorbijten, want van hard werken is nog nooit iemand doodgegaan. Nou, helaas is dat laatste niet zo. Er zelfs een Japans woord voor: “karoshi”. Japanners zijn de hardst werkende mensen. Dagen van 12 uur en meer op kantoor zijn heel gewoon. Het gevolg van deze harde werkcultuur? Burn-outs, beroertes, zelfmoord en hartaanvallen. En dan hebben we het nog niet eens over de gevolgen voor hun privéleven!
Doorzetten en stress hoort erbij?
Stress is normaal bij het werk en daar moet je tegen kunnen. Zo ken ik mensen die altijd trots roepen dat ze hard werken. Dat men kan afzien, uren maken en diep kan gaan. Stress hoort erbij. Dat je het altijd druk hebt is een goed teken, een prestatie. Wat voor een organisatie of ondernemer deels zo is, want als je niets doet, verdien je ook niets. Maar tanden op elkaar en doorbijten heeft veel negatieve gevolgen.
Hard werken heeft valkuilen:
Toch heeft alleen hard werken geen zin. Even tanden op elkaar en doorbijten, voelt soms goed: even hard werken en bergen werk verzetten. Snel nog even dit en dat doen en voor je het weet, werk je over of neem je het werk mee naar huis. Ja, je bent een harde werker en ontvangt er vaak bewondering voor. Je hebt het idee dat alles beter gaat onder druk. Dat is maar beperkt waar. Er zijn ook een aantal vervelende valkuilen:
Je krijgt oogkleppen op
Door de adrenaline in je bloed krijg je snel energie. Je blik versmalt en je ziet niet alles meer om je heen. Daardoor kun je je beter concentreren op je taak. Dat is meteen het nadeel: je krijgt oogkleppen op. Zo rennen hele kuddes gnoes in stress zonder nadenken in blinde vaart de rivier in waar de krokodillen liggen te wachten op een lekker hapje. Je maakt foute keuzes. Chronische stress is nadelig voor de hersenen. Onze hersenen blijken door langdurige stress te krimpen want het aantal verbindingen tussen de hersencellen neemt af. Hierdoor gaat je brein minder goed functioneren. Dan wordt het steeds moeilijker om stressvolle situaties goed te hanteren. Je geheugen gaat achteruit en je reageert minder adequaat.
Je verliest je toekomstvisie
Door de adrenaline kun je je werk snel doen, maar tegelijk verlies je ook je overzicht en je lange termijn visie. Toch wezenlijke zaken voor een leider. Het is juist jouw taak om de processen te evalueren en bij te sturen, de visie te bewaken. Door je korte-termijn-blik wordt het steeds lastiger om juiste prioriteiten te stellen. Ongemerkt maak je alles belangrijk en moet je steeds harder rennen om je werk af te krijgen. Maar echt af is je werk nooit, er is altijd nog die ene email, die ene afspraak. Nog even dit doen, en dan….
Het is verslavend
Hard werken wordt op deze manier verslavend, want de adrenaline geeft een goed gevoel waar je aan verslaafd raakt. Daardoor heb je steeds weer de kick van hard werken nodig. Het is ook gaaf als je iets afgerond hebt en succes viert na hard werken, dat weet ik uit eigen ervaring. Maar vaak stort je erna in en dan doe je een hele periode niets. Dat is vaak niet ‘gewoon even bijtanken’ of ‘lekker opladen’, Gewoon knopje uit, omdat ze teveel van hun fysieke en emotionele reserves hebben gevraagd.
Je blijft door rennen
Je denkt dat het zo hoort en ongemerkt maak je steeds meer uren. Je ziet zelf niet meer waar het slimmer kan. Hoe harder je werkt, hoe minder effectief en productief je wordt. Er zijn studies gedaan dat je productiviteit daalt bij werkweek van meer dan 50 uur. Het resultaat van 70 uur is nauwelijks meer dan bij 56 uur. Die extra 14 uur is verspilde tijd! Je denkt nog wel dat je wat zinnigs doet, maar dat is helaas niet zo. Bij meer dan 55 uur werk per week, heb je ook nog 33% meer kans op een beroerte en 13% meer op hart- en vaatziekten. Door de cortisol heb je een langere periode van verhoogde hartslag en verwijde bloedvaten. Dat wil je niet!
Hoge pieken en dalen
Zo zijn er piekperiodes waarin je hard werkt, maar eigenlijk geen goed zicht meer hebt op wat echt belangrijk is, je privé of je idealen. Het verraderlijke is: dat voel je zelf niet meer. Je raakt steeds meer het contact met je lichaam en jezelf kwijt. Want dat lichaam geeft echt wel signalen af. Maar omdat je “door moet”, negeer je die. Je kunt niet meer echt ontspannen je werk doen, eens rustig nadenken over een belangrijke klus. Of ontspannen afstemmen op je intuïtie en de echt goede dingen doen. Je neemt niet meer de tijd om te investeren in de juiste verandering omdat je te druk bent. Herkenbaar?
Je wordt sociaal beperkt
Tenslotte word je vaak heel taakgericht. Je reageert minder betrokken op collega`s, vrienden of je gezin. Het werk gaat voor. Je bent moe en reageert geïrriteerd of kortaf. Je hebt geen tijd voor gezellig lunchen of een goed gesprek. Je ziet niet meer wat er speelt bij de mensen om je heen. Je stelt hen teleur. Sommige mensen proberen krampachtig en taakgericht hun sociale contacten of sport bij in hun agenda te proppen, maar echt plezier geeft het niet meer. Conflicten ontstaan, contacten verminderen en relaties stranden.
Je ziet de hulp niet
Terwijl het juist vaak de mensen om je heen zijn, die je kunnen steunen. Die voor nieuwe inspiratie en ideeën kunnen zorgen. Die zien hoe jouw werk slimmer kan. Die je wel willen helpen, als je het hen maar vraagt. Die kennis hebben van jouw project of iemand weten die je kan helpen. Maar jij ziet en hoort ze niet. Want jij bent te druk met even tanden op elkaar houden ipv hulp vragen.
Tanden op elkaar en doorbijten, nee hoor!
Er is ook een ander manier om in tijden van stress jezelf te handhaven. Want stress is een keuze. Het gaat erom om in contact met jezelf en de omgeving te blijven. Meer weten hoe je dat doet? Wanneer stop jij met even tanden op elkaar en doorbijten?
Binnenkort start mijn nieuwe training Werken vanuit Vitaliteit en Kracht. Tijdens deze training gaan we er samen voor zorgen dat jij je werk efficiënter en effectiever kunt uitvoeren. Je staat weer in je kracht en gaat fluitend naar je werk toe.
Meer informatie over de trainingNatuurlijke groet
Lia van Loo
