Waarom word ik nu altijd in de vakantie ziek?
Heel vervelend, wilde je lekker op vakantie en leuke dingen doen, speelt ‘ineens’ je rug of migraine op en lig je 2 weken plat in plaats van te genieten.
Of erger en slaat de man / vrouw met de hamer klaar om je uit te schakelen met een hartaanval of langdurige burn-out. Dat gun ik jou en je dierbaren niet.
Tja, hoe kan dat nu?
Waarom is vakantie eigenlijk zo belangrijk? Wat is het verschil met gewoon een vrije dag of weekendje weg?
Even een stukje terug…
Als baby was je leven eenvoudig. Je kon meteen luisteren naar je lichaam. Je voelde precies wat je nodig had. Als je honger had, huilde je en werd je gevoed; als je bang of onrustig was, liet je je troosten en was je moe dan ging je slapen. Lang voor dat je kon denken, kon je al voelen. Je lichaam geeft continu signalen af waar je op kunt reageren.
Voelen om te overleven
Voelen is essentieel om te overleven. Maar vaak heeft je verstand het nu voor het zeggen. Dat is handig bij plannen van taken of kiezen voor een auto. Maar het leidt er ook toe dat je jezelf voorbij rent en dingen doet of zegt waarbij je je niet echt prettig voelt. Waardoor je `s avonds met een vaag gevoel van onvrede gaat slapen. ‘Ik zit niet lekker in mijn vel,’. Het lichaam beschouwen we vaak als een gebruiksvoorwerp. Een machine die jou op gezette tijden in de steek laat, terwijl dat project af moet of die vergadering geleid moet worden. En dat lichaam moet snel gefixed worden, zodat het weer gewoon doet wat jij wilt. Het lijkt soms alsof je ‘ik’ iets heel anders is dan je (lastige) lichaam dat je beperkt. Maar de natuur schept geen overbodige zaken, ook die ‘rot’gevoelens hebben hun nut.
Lichaam en Geest
In de moderne westerse cultuur worden geest en lichaam als gescheiden delen gezien waarbij de geest dat primitieve lichaam moet controleren. Een goed stel hersens levert zelfs meer status en geld op dan een paar actieve handen. We bewegen te weinig, en áls we al sporten doen we dat vooral om ons lichaam te vormen naar het ideaalbeeld.
Bewustzijn van signalen van onze zintuigen is essentieel om te voelen. De hersenonderzoeker Antonio Damasio beweert zelfs dat gevoelens van pijn en genot de grondslag vormen van onze geest. Emoties komen volgens hem vanuit lichamelijke gewaarwordingen op prikkels. Als je `s nachts een wolf hoort, treden er andere fysieke reacties op dan als je een zonsopgang ziet. De fysieke reacties (spierspanning, ademhaling, hormonen in ons lichaam) worden in de hersenen geïnterpreteerd, en dan voel je bijvoorbeeld angst of geluk.
Herinneringen
Bij iedere ervaring sla je onbewust informatie op over de omstandigheden en die wordt gekoppeld aan de goede of slechte afloop van de gebeurtenis. Bij negatieve pestende opmerkingen van je collega`s kan het geluid van naderende voetstappen in de gang je al hartkloppingen bezorgen, zelfs al voordat je je bewust bent van een mogelijk gevaar. Door die herinneringen ontwikkel je een soort lichaamswijsheid, die wil de situaties voorkomen die slecht voor je zijn. De kunst is om die signalen niet te negeren.
Spanningen en nare ervaringen kunnen zich ‘vastzetten’ op plaatsen in het lichaam, waardoor blokkades ontstaan. Denk maar aan de spreekwoorden: ‘’een brok in je keel hebben of als een blok op je maag liggen’. Iedereen heeft zo zijn eigen plek die je wil waarschuwen als er over je grenzen wordt gegaan.
Niet meer ziek in de vakantie?
Als je eerder leert luisteren naar je lichaam dan voel je sneller waar je grenzen liggen. Daardoor heb je minder last van stress en vermoeidheid. Je herkent emoties en kunt zo beter luisteren naar je intuïtie. Maar hoe kun je nu leren luisteren naar je lichaam?
Oefeningen om het lichaamsbewustzijn te vergroten zijn er genoeg. Allemaal gaan ze uit van de eenheid van lichaam en geest. Het helpt door fysiek soepeler te worden, meer te ontspannen en meer af te gaan op lichamelijke signalen van je goed voelen of ongemak. Stress onttrekt energie aan je immuunsysteem en verhoogt je bloeddruk. Als je die signalen langdurig negeert, ga je ze pas voelen als je rust hebt. En zo word je in je vakantie ziek…
Leren voelen
Met denken los je stressgevoelens vaak niet op. Dan is je lichaam zo overvraagd, zo vol adrenaline, dat je niet helder meer kunt denken. Maar je “primitieve” lichaamswijsheid blijft wel toegankelijk. Door leren voelen hoe jouw lijf reageert op een spannende gebeurtenis, tenen samenknijpen, nekspieren spannen, etc., ontdek je jouw patroon. En door te oefenen kun je leren ontspannen.
Pas als de adrenaline en stress uit je lijf is, kun je weer denken en informatie verwerken. Pas dan beginnen gesprekken zinvol te worden. Juist bij mensen met pijnklachten, stress, burn-out of depressie is het belangrijk om te starten met je lichaamsbewustzijn. Wat voel je waar?
Komt er een vervelend gevoel naar boven, vraag jezelf dan af wat het je te zeggen heeft? Het is je innerlijke wijsheid die zich laat horen. Onder boosheid zit vrijwel altijd een gevoel van verdriet of angst en daaronder altijd een verlangen. Wat is dat verlangen? En kun je daarin voor jezelf zorgen?
Niet navelstaren
Je de hele dag volledig richten op wat je voelt is het andere uiterste. Als je je krampachtig richt op het voelen van ieder pijntje, raak je snel gefixeerd op ‘enge’ signalen.
Bovendien heeft het lichaam soms ongelijk. Als je moe op de bank ploft na een lange werkdag, wil je soms daar de hele avond te blijven liggen. En je weet ook dat je je uiteindelijk energieker en beter voelt als je tóch gaat sporten. Datzelfde blijkt uit recent onderzoek naar mensen met chronische vermoeidheid of pijn. Niet het ontzien van hun lichaam, maar juist het activeren ervan blijkt uiteindelijk bevorderlijk voor hun welbevinden.
Je hoofd erbij houden
Luisteren naar je gevoel betekent niet dat je iedere emotie klakkeloos volgt. Je hebt je verstand niet voor niets. Je gevoelens en emoties kun je door je hoofd te gebruiken ordenen en op basis daarvan kun je keuzes maken.
Balans in lichaam en geest ontstaat pas wanneer er een evenwicht is tussen jouw draaglast en draagkracht. Je energie en lichamelijke conditie bepalen hoeveel taken en verplichtingen je aan kunt. Als je een spanning voelt, bedenk dan hoe en wanneer je die spanning kunt ontladen en hoe je het evenwicht weer zoekt. Door jezelf deze vragen van tijd tot tijd te stellen, kun je tijdig zaken bijstellen.
Keuzes maken
Gevoelens overkomen je maar wat je ermee doet is je eigen verantwoordelijkheid. Je kunt ervoor kiezen om ze te volgen en ernaar te handelen. Of ze negeren, wegstoppen of op een later tijdstip uiten. Je kunt ze voor jezelf houden of ze delen met anderen. Als je ze eerst maar leert voelen!
Op die manier worden jouw lichaam en gevoelens in spannende situaties jouw helper om te groeien om een betere leidinggevende te worden. Kun je tijdiger reageren en op je vakantie echt gaan genieten van al het moois op de wereld!
Wil je meer weten over die oefeningen en hoe je leert voelen?
Niet meer ziek zijn op vakantie?
De minor natuurlijk leiderschap is een traject waarin dit uitgenbreid aan bod komt.
Natuurlijke groet,
Lia
