Winterse rust genieten?
Pascal is in januari gestart is zijn nieuwe rol als afdelingshoofd in de GGZ. Maar van de winter genieten is er voor hem niet bij.
Pascal was altijd al bezig met beleidszaken en zaken verbeteren in het team en was na 5 jaar toe aan een nieuwe uitdaging. Hij voelde zich vereerd dat hij is gevraagd voor deze functie en is vol enthousiasme begonnen. Hij wilde er echt zijn voor zijn team en laten zien dat hij het waard was.
Maar nu was hij helemaal op en kwam bij mij voor coaching. Sinds een aantal weken zit hij met spanningsklachten thuis. Het werk waar hij eerst van genieten kon en zo vol verwachting aan begon, valt hem te zwaar.
Genieten in de natuur?
We maken een afspraak en ik vertel dat ik altijd buiten in de natuur coach. De natuur heeft een rustgevende invloed en het samen in beweging zijn, geeft ook letterlijk beweging in jezelf. Pascal is niet zo`n natuurmens, geeft hij aan, maar hij wil het wel proberen. Na een kopje koffie gaan we samen op pad. Hij wil meteen beginnen te vertellen en ik merk dat hij helemaal in zijn hoofd zit. Er is geen ruimte voor voelen, het verhaal moet er eerst uit.
Het heeft licht gesneeuwd en bladeren knisperen onder onze voeten. Hij hoort het niet.
Het is windstil en vogels zingen. Hij hoort het niet.
De zon schijnt prachtig door de takken en kleurt het bos met een gouden gloed. Hij ziet het niet.
Wel ratelt hij aan een stuk door.
Het trieste verhaal van Pascal
Helaas is het voor mij erg herkenbaar:
De eerste 6 maanden was het druk, maar ja dat was te verwachten in een nieuwe functie. Nieuwe systemen en zaken leren over ziekmeldingen, cijfers en begrotingen. Gelukkig waren er wat trainingen hierover, wel op de avonden, maar ja dat hoort er gewoon bij.
Pascal zette even een tandje bij. Dat is hij wel gewend want op de afdeling was er ook vaak genoeg personeelstekort of een probleem met client of diens familie. Samen de schouders eronder en dan werd het opgelost. In zijn nieuwe functie lost hij roosterproblemen en vragen van zijn team op over verlof en ziektes. Moet met facilitair overleggen over de locatie n.a.v. een verbouwing. En dan komen de gewone regelzaken en de mail en telefoon. Hij heeft echt het gevoel dat hij een bijdrage kon leveren, geniet ervan. Maar, het is best veel…
Ziek van je vakantie genieten!?
Hij was blij dat het zomervakantie werd en hij er even lekker 3 weken tussenuit kon. Weer opladen en dan weer door. Hij had er nog steeds zin in, maar merkte dat de druk toenam. Er kwamen steeds meer vragen uit het team. Zaken die hij normaal oploste werden niet vanzelf opgepakt door het team, zaken bleven liggen. Men keek naar elkaar wie het moest doen en er ontstond gedoe en onrust. Gesprekken met teamleden voeren die hun taak niet oppakten, vond hij lastig. Er werd naar hem gekeken voor een oplossing. Ziekmeldingen namen toe en het rooster werd steeds meer een probleem. Hij was zelfs alweer op de groep bijgesprongen om roostergaten te dichten en zijn betrokkenheid te laten zien.
De herfstvakantie was het volgende welkome rustpunt. Voor het eerst was hij ziek in de vakantie. Heel normaal toch in de herfst? Griep heerste overal hield hij zichzelf voor. Maar genieten?
En door…
Hij startte zijn managementopleiding en kreeg huiswerk. Hij kreeg meer zicht op beleidszaken. Maar ja de praktijk bleek weerbarstiger. Allerlei stukken en vergaderingen vroegen continu aandacht. Hij was nu toch 8 maand afdelingshoofd, dus dat moest hij toch kunnen? Anderen lukte het toch ook! De begroting voor komend jaar moest dicht, het jaarplan gemaakt. Pascal ging door en vaker `s avonds en in het weekend werken, want op kantoor werd hij vaak gestoord. Voor volleyballen had hij weinig energie meer voor. Hij kreeg kleine pijntjes na de training en wedstijd.
Niet meer genieten
Pascal wilde zijn jaarplan en begroting goed afmaken en de opleiding goed doen. Zijn gezin begon te klagen, want zaterdag mee naar de volleybal met zijn kinderen ging hij niet meer. En de vaste brunch op zondag kon niet omdat hij moest bijslapen na een weer een slechte nacht of omdat hij huiswerk had. Er spookte zoveel door zijn hoofd en hij sliep slecht. Hij had al een kladblok naast zijn bed gelegd om zaken op te schrijven…
Hij merkte dat hij vaker geïrriteerd raakte bij vragen van het team. Konden ze dat nu echt niet zelf oplossen? Ook thuis was hij al eens uitgevallen toen zijn vrouw vroeg of het wel goed met hem ging. En hoe gingen ze straks Sinterklaas regelen en de Kerst zouden ze toch weg?
Er knapte iets bij Pascal toen een medewerker de vraag stelde wanneer zijn beloofde nieuwe computer kwam. “Wist de medewerker niet hoe druk hij was en dat er belangrijker zaken waren!!”. Zijn leidinggevende heeft hem toen even naar huis gestuurd om rust te nemen. En dat duurt nu al 5 weken. Eigenlijk weet Pascal niet hoe verder. Doorzetten hielp niet.
Hij heeft zo zijn best gedaan en denkt dat hij niet geschikt is voor een leidinggevende functie. Zijn toekomstdroom ligt in duigen.
Hij kijkt me vragend aan. Wat moet ik nu doen?
De valkuil van nieuwe leiders
Veel organisaties en nieuwe leiders stappen in deze valkuil. De beste werker wordt gepromoveerd tot leider. Daarmee wordt het team minder sterk en moet zich herschikken in taken en rollen. Er start eigenlijk een nieuw team. Dat vraagt een andere manier van aansturing van het team dat eerder bijna zelfsturend werkt. Dan kun je niet coachen zoals Pascal deed.
De nieuwe leider krijgt trainingen en moet meteen mee in zijn nieuwe taak. Er worden taakgerichte trainingen gegeven. Kennis heeft Pascal voldoende opgedaan. Ook zijn er gesprekken geweest met zijn leidinggevende over de uitvoering. Maar er is weinig aandacht voor de coaching van nieuwe leiders. Hoe houd je de balans in werk en privé? Wat vind je lastig? Welk soort leider wil je zijn? Wat zijn je kwaliteiten en valkuilen?
Bij Pascal is dat zijn gedrevenheid en perfectionisme. Je kunt als nieuwe leider niet meteen alles en je meten aan ervaren leiders. Hij dacht dat een goed leider alles moest weten, hield zich groter dan nodig was. Vooral taakgerichte organisaties gaan voorbij aan het gevoelsleven, de onzekerheid en angsten van nieuwe leiders. “Ben ik wel goed genoeg?”, is vaak de achterliggende vraag bij perfectionisme. Zelfs in de GGZ, waar praten over gevoel toch belangrijk is met cliënten, zie je dat op managementniveau dat kwetsbaar zijn soms “ineens” verdwijnt. Terwijl het de basis is van werken met mensen.
Leren voelen
Pascal heeft niets aan deze analyse. Het zijn zaken voor een later moment. Als ik hier nu op in steek, trap ik in dezelfde valkuil, dat zijn hoofd de oplossing zoekt. En zijn hoofd heeft juist overuren gemaakt met piekeren en plannen. En daar is hij zichzelf kwijtgeraakt!
Of hij wel of niet een goede leidinggevende is of wordt, kan ik niet zeggen. Daarvoor moet hij eerst zichzelf terugvinden.
Ik nodig hem in een aantal sessies uit om stil te worden en doe oefeningen in de natuur. Zijn zintuigen leert hij gebruiken om te voelen hoe het nu met Pascal is. Luisteren naar zijn lichaam en intuïtie, die hij zo lang genegeerd heeft.
Langzaam begint hij te ontdekken hoe moe zijn lichaam is, hoe hij aan rust toe is. Hij wordt emotioneel en huilt soms. Iets waar hij zich meteen voor verontschuldigt. Maar tranen zijn juist nodig om zaken die vastzitten weer te laten stromen. Het moet eruit om verder te kunnen.
Winters genieten
Wat Pascal moet doen is “niets”. Dat klinkt raar. Het is één van de moeilijkste zaken voor actieve leiders die vastlopen.
In de winter zie de kale takken. Voelt het soms donker, kaal en koud, alsof er niet gebeurt in je leven. Maar ondergronds zijn de bomen en planten hun krachten aan het verzamelen via hun wortels. Ze sparen hun energie en trekken hun sapstroom terug naar hun kern. Die moet blijven stromen. Dat zogenaamde “niets doen”, vraagt om innerlijk werk van Pascal. Niet bezig zijn met je taken, opleiding of werk, maar eerst terug naar je kern, die (weer) leren voelen. Wie ben ik? Waar heb ik energie voor? Eerst opladen voordat hij een volgende stap neemt.
Door die oefeningen en ontlading ontstaat er ruimte bij Pascal om eens te zien hoe mooi het om ons heen is in de winter. De winter die hem leert dat je eerst naar binnen moet keren. Voeding op moet nemen. Stil moet worden. De ballast, het blad is al afgeworpen in de herfst. Een aantal overtuigingen over zichzelf mag hij los gaan laten. Stap voor stap.
In de knop aanwezig
Maar kijk eens goed om je heen! In de winter zie je ook alle knoppen die er al zijn. De bloembollen die onder grond liggen te wachten op het goede seizoen om te bloeien. Er is bij Pascal in de knop ook veel aanwezig. Of het in de natuur bloeien gaat, hangt af van de levensenergie en de juiste buitentemperatuur. Dat gaat bij Pascal over hoe hij energie verzamelt en behoudt en over steun uit zijn omgeving, zijn gezin en werk.
Weer leren genieten
Leren van de winter. Door het goed voelen van zijn energie, ontdekt hij eerst thuis wat hem energie kost en oplevert en door hier beter op aan te sluiten, put hij zichzelf niet meer uit. We onderzoeken samen wat op zijn werk hem energie kost en hoe hij daar anders mee omgaat. Hierdoor wordt hij weer energieker, krijgt weer zin om zaken op te pakken. Met zijn leidinggevende worden afspraken gemaakt over zijn takenpakket en meer begeleiding. Pascal vraagt nu eerder hulp vanuit zijn gevoel in plaats van zich groothouden. De opleiding wordt tijdelijk stilgelegd. Zijn omgeving is hier helpend.
Na ruim 4 maand is Pascal weer 50% terug op de werkvloer. Nog steeds zoekend naar zijn rol en plek. Maar nu wel beter in contact met zichzelf, het team en zijn leidinggevende. Hij heeft er weer zin in. Er is een ontwikkeltraject afgesproken te onderzoeken of leidinggeven echt bij hem past.
Maar voor nu gaat hij weer vrolijk naar zijn werk. In de knop is alles aanwezig. Hij voelt de warmte van zijn gezin en werkgever. Deze winterse periode is hij goed doorgekomen.
Wel met een deuk, maar ook dat hoort bij de natuur. Het is geen mooi lineair groeiproces. Knoppen breken open, vormen veranderen. Daar waar takken worden afgeworpen zie je littekens op de bomen. Maar de natuur gaat ook elke dag door nieuwe kansen pakken, net als Pascal nu doet. Onkiemen op het juiste moment.
De tijd moet uitwijzen hoe het verder gaat.
Ik ben dankbaar dat ik een stuk mocht oplopen met hem en zijn organisatie.
Uit de valkuil
Als coach help ik graag mee zodat jij uit deze valkuil blijven, of je organisatie ervoor kan behoeden! Meer weten?
Informatie coachingMisschien ken of ben je iemand die erin is gestapt? Ik denk graag mee om te eruit te stappen. Zodat er (weer) met plezier en ontspanning gewerkt kan worden. Ik hoor graag wat je zoekt.
Neem contact opNatuurlijke groet,
Lia