Kwetsbaarheid omarmen?
In een wereld waarin vaak de nadruk ligt op succes, perfectie en het tonen van alleen onze beste kanten, zorgt kwetsbaarheid voor een tegenwicht door menselijkheid en authenticiteit te omarmen. Het zou mooi zijn als meer mensen gaan inzien dat de 20% hooggevoelige mensen in de maatschappij niet alleen sneller vermoeid, gestrest, ziek, overspannen en burn-out zijn, maar dat hun gevoeligheid een waardevolle functie heeft. Kwetsbaarheid bevordert juist een cultuur van eerlijkheid, wederzijds begrip en groei. De maskers mogen af.
Systeemdenken helpt anders kijken
Het denken als systeem en groep past echter niet in onze individuele en prestatiegerichte maatschappij. De natuur en oude natuurvolken gaan veel meer uit van de onderlinge verbindingen en het systeem als leidend principe.
In oude culturen werden deze gevoelige mensen als belangrijk en waarde-vol gezien, werden ze de Sjamanen of waarzeggers. Door hun gevoeligheid, opmerkzaamheid of sterke waarneming via hun zintuigen kon een groep langer overleven, omdat zij als eersten gevaar opmerkten. Ook bij dieren hebben de hoogsensitieve dieren deze belangrijke rol binnen de groep. Eennatuurlijk leider maakt hier gebruik van door naar hen te luisteren en kijken.
Doe niet zo moeilijk…
Helaas in onze hedendaagse maatschappij worden sensentieve personen vaak lastig gevonden. “Doe toch niet zo moeilijk” of “Zeur niet zo”, wordt vaak tegen hen gezegd. We creëren volgens velen een generatie van watjes…. Even doorbijten is echter niet effectief!
Het gaat hier volgens mij vaak om iets anders. Als iemands brein prikkels op een andere manier verwerkt dan het dominante neurotype, noemen we dat neurodivergent. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, wordt de term neurodivergent niet alleen gebruikt voor mensen met een autismespectrumstoornis (ASS). Ook onder andere ADHD, dyslexie, dyscalculie, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid vallen hieronder.
Kwetsbaarheid is geen afwijking
Neurodivergentie is zeker geen beperking of afwijking. Bij neurodivergente personen werkt het brein simpelweg anders dan je misschien bij neurotypische, zeg “gewone”, mensen gewend bent. Wel leren deze personen leren zich als kind al vroeg aan te passen aan de normen van die andere 80%.
Want ja, je wilt uiteindelijk toch normaal zijn, niet anders zijn.🙄😔. Dat gaat vaak ten koste van henzelf, het kost veel energie om je steeds aan te passen.
In andere situaties wordt er juist graag gebruik gemaakt van de talenten zoals de creativiteit van kunstenaars en schrijvers, of het analytisch vermogen van een autist. Ook het snel opmerken van veranderingen, zien van details, probleemoplossend vermogen, empathie, groot verantwoordelijkheidsgevoel en grote loyaliteit zijn kenmerken bij deze groep.
Mensen echt waarderen
Maar er is meestal geen begrip en ruimte voor de keerzijde van deze talenten. Het talent krijgt de waardering, de mens raakt uit zicht. Focus alleen op resultaat werkt niet. “Fijn dat je zo veel aanvoelt, maar wel even in ons systeem mee blijven doen!
Mensen zijn of raken daardoor eerder vermoeid, overprikkeld of gestrest. Ruimte voor een goed herstel krijgen ze niet. Deze personen kosten nu een organisatie vaak veel geld, omdat zij de eersten zijn die bij een ongezonde (werk) omgeving en / of door onvoldoende (zelf) zorg ziek worden en uitvallen. Maar in plaats van alleen met de vinger naar de personen met ziekte en burn-out te wijzen, is het slimmer als we bewuster worden waarom ze ziek of burn-out worden.😥
Als je kennis hebt over neurodiversiteit en weet hoe de situatie binnen jouw eigen team/organisatie is, kun je werknemers veel beter in hun kracht zetten en houden. Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) zijn over het algemeen goed in analyseren, kunnen zorgvuldig werken en zich langdurig concentreren. Zij geven de voorkeur aan communicatie via e–mail, werken het liefst in een rustige ruimte en hebben moeite met snelle veranderingen. Mensen met AD(H)D kunnen daarentegen juist vaak sneller schakelen en hebben meer moeite met planning en structuur.
Kanarie in de mijn
Daarnaast speelt nog iets anders.
Zijn deze mensen misschien soms niet de kanarie-in-de-mijn die de maatschappij als groep signalen geeft? Zijn we niet te ver van onze eigen natuur en de natuur, ons eigen natuurlijk ritme afgeraakt? Waardoor ook steeds meer “de gewone mensen” zich vaker ontheemd en overvraagd voelen?
Misschien moeten we eens luisteren naar die 20% van de bevolking, die dingen anders beleeft. Wat zou ons dat als maatschappij opleveren? Zou de wereld zal er anders uitzien?
Kwetsbaarheid als waarde voor de maatschappij
In een maatschappij waar veel interacties oppervlakkig of digitaal zijn, helpt kwetsbaarheid ons om meer empathie en menselijke verbinding te ervaren, wat essentieel is voor het welzijn en de cohesie van de gemeenschap. Als natuurlijk leider kun je dat bevorderen.
Kwetsbaarheid betekent risico’s durven nemen en jezelf blootstellen aan mogelijke fouten of afwijzing. Dit is een cruciaal onderdeel van persoonlijke groei en leren. Door kwetsbaar te zijn, leren we omgaan met mislukkingen, nieuwe vaardigheden op te doen en onszelf beter te begrijpen.
In een prestatiegerichte maatschappij waar fouten vaak als zwakte worden gezien, is het omarmen van kwetsbaarheid nodig om een cultuur te creëren waarin leren en ontwikkeling centraal staan, en waar alle mensen zich veilig voelen om zichzelf te zijn en nieuwe dingen te proberen.
Versterking van (mentale) gezondheid
Het tonen van kwetsbaarheid kan helpen om stress, angst en depressie te verminderen. Door open te zijn over onze gevoelens, krijgen we de kans om steun te ontvangen en de druk van perfectie te verminderen. Je leert omgaan met chaos en uitdagingen en bevordert een cultuur van openheid en ondersteuning in plaats van oordeel en afwijzing.
In een maatschappij waar mentale gezondheidsproblemen hard toenemen, is kwetsbaarheid een krachtig middel om stigma’s te doorbreken en het welzijn van individuen en gemeenschappen te verbeteren. Dat vraagt dus ander leiderschap
Ik denk dat zo veel ziekte zal worden voorkomen en dat scheelt heel veel leed en geld 😊🤩
Professor Dirk de Wachter licht dit ook heel mooi toe In dit filmpje
Ik ben benieuwd naar jouw ervaring en mening. Laat je een reply achter?
Natuurlijke groet,
Lia